Bạn đang xem: Craigslist là gì
Craig Newmark đã tiên đoán về một website rao vặt trực tuyến sẽ trở nên nổi tiếng trên phạm vi toàn thế giới và thu hút hàng chục triệu lượt truy cập mỗi ngày. Người đàn ông này thường lái chiếc xe Toyota Prius cà tàng để đến chỗ làm, nhưng ông chỉ tới trụ sở công ty của mình 2 ngày một tuần. Jim Buckmaster là đối tác kinh doanh của Craig, là người chịu trách nhiệm điều hành mọi hoạt động của một tổ chức được Wall Street ước tính trị giá khoảng 5 tỷ USD (3,5 tỷ bảng). Bruckmaster sống trong một căn hộ mà ông thuê được xếp vào lại sang trọng nhất, không xa trụ sở toàn cầu của công ty, một căn nhà ọp ẹp xây từ thế kỷ 19 lọt thỏm giữa một hiệu bánh pizza và một cửa hàng tạp hóa tại San Francisco (Mỹ). Và cho dù trụ sở này có vẻ bề ngoài khiêm tốn tại ngoại ô của thành phố California, cùng với đó là sự không ổn định và đầy trắc trở của ngành công nghiệp dotcom, nhưng bộ đôi đằng sau Craiglist có thể được coi như một ngoại lệ đặc biệt.
Bạn đang xem: Craigslist là gì
Buckmaster chỉ ra rằng Craigslist may mắn sống sót sau đợt khủng hoảng trầm trọng đối với các công ty dokhi mà rất nhiều các công ty khác mặc dù có nguồn đầu tư dồi dào hơn nhưng đã không thể vượt qua. Ông nói: “Chúng tôi có thể đã có nhiều vốn đầu tư mạo hiểm hơn nếu muốn, và dễ dàng ra nhập thị trường chứng khoán. Nhưng chúng tôi thích những gì chúng tôi đang làm và chúng tôi hứng thú với việc kinh doanh không phải vì tiền. Ngay khi bạn nhận các khoản đầu tư mạo hiểm, nó giống như bạn đã đánh cược số phận của mình. Bạn sẽ phải hoặc là bán công ty của mình cho người khác, hoặc niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán”. “Và khi chúng tôi nhận biết rằng, hầu hết các công ty khác đã đi theo con đường đó đều ít nhiều mắc sai lầm, còn chúng tôi phải giữ được sự đúng đắn. Chúng tôi đã đưa ra hàng loạt các quyết định để cho phép chúng tôi vẫn chỉ là một công ty nhỏ, miễn sao chúng tôi thích điều đó là được”. Có lẽ Craigslist đã đủ nhỏ, mặc dù đã vươn tới tầm cỡ thế giới, Craigslist chỉ có 25 nhân viên, bao gồm cả hai ông chủ. Và thật khập khiễng khi so sánh với eBay với số lượng nhân viên lên tới 25 nghìn người. Ngoài việc giữ cho Craigslist trong sạch và tránh xa những cám dỗ về mặt lợi nhuận, Newmark và Buckmaster cũng rất lo lắng tới việc thu được quá nhiều tiền có thể thay đổi thứ văn hoá doanh nghiệp mang những giá trị không bình thường của mình. Họ vẫn ngồi cạnh nhau trong căn phòng nhỏ ở văn phòng San Francisco, với các file tài liệu nằm rải rác trên sàn nhà. “Tôi đã chứng kiến các công ty với doanh thu quá cao”, Newmark cho biết. “Có quá nhiều tiền, quá nhiều nguồn lực, có nghĩa là bạn sẽ không làm việc theo một lối thông minh nữa, và nhiều khi làm những việc thậm chí còn ngu xuẩn. Và sau đó bạn sẽ mất vị trí của mình trên thị trường vào tay những đối thủ nhỏ nhiều tham vọng hơn. Hơn nữa, nếu bạn có quá nhiều tiền và quyền lực, bạn sẽ thu hút nhiều nhân viên làm việc cho mình, nhưng họ chỉ giỏi ở việc sắp xếp hay tổ chức bộ máy, còn các mặt khác thì đều rất tệ”. Một giá trị hàng đầu của Craigslist là hàng triệu người dùng của họ biết họ cần gì rõ hơn Craigslist biết. Nghĩa là Craigslist chỉ mở các trang mới ở những thành phố khác và thêm vào các chức năng mới khi và chỉ khi người sử dụng yêu cầu họ làm điều đó. Và quan trọng hơn cả, người dùng sẽ tự họ quản lí các trang web, báo với người quản trị những mẩu rao vặt mà họ cho là không đứng đắn hoặc phạm pháp. Những người sáng lập ra Craigslist cho rằng các đó sẽ hiệu quả hơn hẳn việc họ cố gắng quản trị hoàn toàn trang web, và cách đó trên thực tế cũng sẽ tiết kiệm chi phí hơn. Quan điểm tưởng chừng như rất công bằng đó lại nhiều khi khiến cho Craigslist là phương tiện của tội phạm, nhưng nó cũng là đối tượng hữu ích cho những người thích tìm mua đồ cũ giá rẻ, thậm chí còn là giải pháp tìm bạn cho những con tim cô đơn. Năm 2007, một phụ nữ ở Minneapolis (Mỹ) đã bị bắt vì tội điều hành một đường dây mại dâm trẻ em thông qua các mẩu quảng cáo cá nhân của Craigslist để phạm tội, trong khi đó vào tháng 2/08 vừa qua một phụ nữ ở Michigan đã phải vào tù vì đã sử dụng Craigslist để thuê một kẻ giết thuê nhằm thủ tiêu tình địch của mình. Một vài người khác cũng phê phán Craigslist vì hãng này mãi vẫn không chịu thay đổi các dịch vụ vốn có của mình, Craigslist thu phí rẻ hơn so với các trang tạp chí rao vặt cả ở khu vực địa phương và trên toàn quốc, không khai thác triệt để những khoản thu tài chính giống như các công ty khác trong lĩnh vực báo chí vẫn làm. Họ cũng cho rằng cách làm của Craigslist đang làm hủy hoại một đặc điểm quan trọng của nền dân chủ, đó là: cơ quan quyền lực thứ tư có trách nhiệm giám sát và điều tra sự hoạt động của chính phủ và những ngành kinh doanh lớn. “Craigslist đang trở thành một ông ba bị đáng sợ cho các công ty truyền thông hiện đang hấp hối trong biển nợ nần”, đó là nhận xét của Buckmaster, ông chủ của hãng, một người rất thích cuốn “Manufacturing Consent” (tạm dịch là: Tự nguyện sản xuất) của Noam Chomsky, một người luôn phê phán kịch liệt truyền thông chính thống. “Những công ty lớn đã trở nên ngại rủi ro và không nỗ lực trong việc giám sát các cấu trúc quyền lực mặc dù lúc nào cũng kêu gọi nói thẳng nói thật, thực tế là chúng ta đã không dám lên tiếng phê phán khi cuộc chiến Iraq nổ ra. Nếu đó không phải là chức năng của của cơ quan quyền lực thứ tư thì là gì? Người ta phê phán chúng tôi bởi vì họ cho rằng dịch vụ rao vặt miễn phí đang làm tổn hại đến báo chí, nhưng chúng tôi chẳng muốn thứ quyền lực đó cho dân chủ, mà thực ra, khi tôi cần nó lại chẳng thấy đâu”, Newmark chua chát nhận xét. Newmark đã tham gia vào một số các tổ chức phi nghiệp đoàn liên quan đến điều tra báo chí như là dự án newassignmentvà là một trong những nhà bảo trợ thông tin đầu tiên cho chiến dịch chạy đua vào Nhà trắng của ứng viên tổng thống Mỹ Barack Obama. Ông và người đồng nhiệm Buckmaster vẫn cố gắng duy trì cái gọi là “Cộng đồng Craigslist”, vẫn viết blog và thậm chí còn trực tiếp giải quyết những vấn đề nhỏ nhất mà khách hàng yêu cầu. Buckmaster tự nhận: “Chúng tôi sở hữu những phẩm chất mà nhiều người ví như dạng phương pháp luận dị thường. Nhưng điều đó lại mang lại thành công cho chúng tôi và khách hàng của chúng tôi. Chúng tôi đã trở thành một trong những công ty kinh doanh Intethành công nhất mọi thời đại, vậy tại sao chúng tôi lại phải từ bỏ phương pháp luận của mình?” Newmark cũng tỏ ra đồng tình: “Chúng tôi biết có nhiều người rất giàu có, nhưng họ cũng chẳng hạnh phúc hơn người khác. Tiền bạc đã trở thành gánh nặng đối với họ. Điều đó củng cố những giá trị mà Jim và tôi chia sẻ, đó là triết lí sống đơn giản nhất”. Một mái nhà đi thuê trên đầu họ, một chiếc xe Pirus đã qua sử dụng, và những con nai sừng tấm đã chết. Còn điều gì đơn giản hơn thế. Và nó cũng đơn giản như những gì bạn tìm thấy trên website rao vặt của họ.